Najnowsze wpisy

Skoki rozwojowe u niemowląt – kiedy są i jak je rozpoznać?

Skoki rozwojowe u niemowląt

O skokach rozwojowych najczęściej dowiadujemy się przypadkowo, kiedy to szukamy jakichkolwiek informacji na temat wyjątkowo intensywnych zmian rozwojowych naszego maluszka na przestrzeni ostatnich dni lub tygodni. Co ciekawe, termin skoku rozwojowego niemowlaka nie jest wcale pojęciem abstrakcyjnym, ponieważ naukowcy zgodnie przyznają, że ma on związek z intensywnymi zmianami w układzie nerwowym dziecka. Jakie są objawy skoku rozwojowego i kiedy występują poszczególne skoki rozwojowe u niemowlaka? Wyjaśnimy to w dzisiejszym artykule.

Skok rozwojowy u niemowlaka – definicja

Pod pojęciem skoku rozwojowego należy rozumieć moment w rozwoju umysłowym niemowlaka, podczas którego w mózgu dziecka tworzy się wiele nowych połączeń neuronalnych. Skok rozwojowy bardzo często powoduje widoczne zmiany w zachowaniu dziecka, które mogą wywoływać niepokój u jego rodziców bądź opiekunów. Przede wszystkim w okresie tym zmienia się postrzeganie świata przez niemowlaka, a sam skok rozwojowy uznawany jest za przejaw dojrzewania prawidłowo rozwijającego się układu nerwowego maluszka.

Pomimo swojej nazwy, owy “skok” najczęściej trwa kilka tygodni, podczas których dochodzi do gwałtownych zmian rozwojowych w układzie nerwowym maluszka. Naturalnie okres ten może trwać dłużej lub krócej, w zależności od wielu uwarunkowań. Najczęściej można wyróżnić 7 skoków rozwojowych w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia niemowlaka.

Jak rozpoznać skok rozwojowy u dziecka?

Do najczęstszych objawów skoku rozwojowego niemowlaka zalicza się:

  • zwiększoną płaczliwość;
  • trudności z zasypianiem;
  • częstsze budzenie się i marudzenie;
  • brak apetytu;
  • ogólne rozkojarzenie;
  • zwiększoną ciekawość otoczenia;
  • bardziej intensywne odbieranie bodźców.

Warto dodać, że objawy te mogą różnić się dosyć znacząco. Podczas, gdy niektóre dzieci mogą rozwijać się w stabilnym tempie i omawiane skoki rozwojowe będą praktycznie niezauważalne, tak u niektórych niemowląt okres intensywnego dojrzewania nerwowego może wręcz budzić niepokój wśród rodziców czy opiekunów. Niemniej jednak w przypadku nagłych zmian emocjonalnych i behawioralnych dziecka, warto zapoznać się z kalendarzem skoków rozwojowych dziecka.

Kalendarz skoków rozwojowych

Przyjęło się wyróżniać w sumie 7 skoków rozwojowych u niemowlęcia w ciągu jego pierwszych 12 miesięcy. Kiedy występują skoki rozwojowe?

  • Pierwszy – między 4 a 5 tygodniem
  • Drugi – około 8 tygodnia
  • Trzeci – między 10 a 12 tygodniem
  • Czwarty – między 18 a 20 tygodniem
  • Piąty – między 22 a 26 tygodniem (6. miesiąc życia)
  • Szósty – między 36 a 40 tygodniem
  • Siódmy – między 41 a 47 tygodniem (ok. 11. miesiąc życia)

Sprawdźmy zatem, czym wyróżniają się poszczególne skoki rozwojowe małego dziecka i jak wygląda kalendarz rozwoju dziecka.

Pierwszy skok rozwojowy (4 – 5 tydzień)

Bez wątpienia pierwszy miesiąc życia po narodzinach dziecka, to dla niego ogromne przeżycie i okres wielu zmian biologicznych. Przede wszystkim wyostrzają się jego zmysły, dzięki czemu jeszcze lepiej może odbierać bodźce z otaczającego go świata. Po tym czasie maluszek zaczyna się wyraźnie uśmiechać, a także częściej spoglądać na twarz rodzica czy opiekuna.

Drugi skok rozwojowy (ok. 8 tydzień)

Podczas drugiego skoku rozwojowego, dziecko staje się bardziej świadome swoje ciała. Coraz chętniej porusza rączkami i nóżkami. Baczniej i dłużej przygląda się również otaczającym go przedmiotom. Co ciekawe, niemowlę zaczyna wydawać coraz więcej dźwięków, które jednocześnie zaczynają go interesować. Niestety z natłoku nowych bodźców, maluszek może często zanosić się płaczem i niepokojem.

Trzeci skok rozwojowy (10 – 12 tydzień)

Trzeci skok w rozwoju maluszka obejmuje m.in. koordynację wzrokową z ruchami głowy. Dziecko zaczyna wyciągać rączki po zabawki i nawet je chwytać. Zmienia się również postrzeganie głosu rodziców, a dodatkowo dziecko zaczyna reagować na zmiany w natężeniu światła. W tym wieku niemowlęta coraz częściej łączą ręce w linii środkowej ciała, a leżąc na plecach utrzymują symetryczną pozycję ciała.

Czwarty skok rozwojowy (18 – 20 tydzień)

Podczas czwartego skoku rozwojowego u dziecka można zauważyć widoczne zmiany w poruszaniu się i koordynacji ruchowej. W tym okresie maluszek zaczyna podejmować próby obracania się z pleców na brzuszek i na odwrót. Dzieci w 20. tygodniu najczęściej potrafią już przekładać zabawkę z ręki do ręki.

Piąty skok rozwojowy (22 – 26 tydzień)

Najczęściej przy okazji piątego skoku rozwojowego wspomina się o tzw. “lęku separacyjnym”, czyli zwiększoną świadomością niemowlęcia i wzrostem niepokoju w momencie, gdy rodzic nagle zniknie z pola widzenia dziecka. Dodatkowo maluszek zdaje sobie sprawę z odległości poszczególnych zabawek i lepiej odnajduje się w otaczającej go przestrzeni. Co ciekawe, niektóre dzieci w tym wieku zaczynają samodzielnie siadać.

Szósty skok rozwojowy (36 – 40 tydzień)

Największą obserwowaną zmianą u dziecka w wieku 8 miesięcy jest chęć poszukiwania przedmiotów, które nagle zniknęły z jego pola widzenia. Dodatkowo można zauważyć, że maluszek dokładnie ogląda przedmioty trzymane w rękach. Większość niemowląt w tym wieku zaczyna raczkować i pełzać, przez co należy obdarzyć je większym zainteresowaniem i wykazać się wzmożoną czujnością. Warto wziąć pod uwagę również to, że maluszek może nawet wstawać na nogi z wykorzystaniem okolicznej podpory.

Siódmy skok rozwojowy (41 – 46 tydzień)

Podczas ostatniego skoku rozwojowego, dziecko wykazuje szczególną chęć do budowania i tworzenia różnych konstrukcji z dostępnych zabawek. Maluszek zaczyna rysować przy pomocy kredek i niekoniecznie wykorzystuje do tego przygotowaną kartkę papieru. Da się również zauważyć coraz bogatsze słownictwo niemowlęcia, a z jego ust usłyszymy takie wyrazy jak “baba”, “mama” czy “papa”. Więcej informacji znajdziesz w naszym archiwalnym artykule: Kiedy dziecko zaczyna mówić?

Jak skutecznie rozwijać umiejętności maluszka?

Dobór zabawek w pierwszym roku życia maluszka powinien być szczególnie ostrożny. Musimy pamiętać, że małe dziecko niemal wszystko bierze do buzi, a więc zwróćmy uwagę na m.in. odstające elementy zabawki czy też przyszywane metki lub wiszące elementy. Zawsze sprawdzajmy informacje zamieszczone przez producenta zabawki, dotyczące preferowanego wieku dziecka. W jaki sposób skutecznie rozwijać umiejętności i wyobraźnię maluszka? Można do tego wykorzystać specjalne zabawki tematyczne, takie jak małe piłki, kontrastowe książeczki z obrazkami, dziecięce cymbałki czy zabawki interaktywne dla najmłodszych, takie jak zabawka interaktywna My Baby Unicorn od TM Toys.

W naszym sklepie znajdziesz całe mnóstwo zabawek dopasowanych do zainteresowań i umiejętności dziecka. Dla starszych dzieci polecamy m.in. puzzle, gry edukacyjne, książki dla dzieci, konsole Playstation czy lalki. Posiadamy także oryginalne zabawki dla pasjonatów przyrody i astronomii! Sprawdź wysokiej jakości lornetki, teleskopy i mikroskopy dla dzieci! Możliwości jest bardzo wiele i na pewno znajdziesz u nas zabawkę spełniającą wszystkie oczekiwania Twojej małej pociechy!